Yıllık ücretli izin, çalışanların dinlenme ve tatil ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla işveren tarafından sağlanan bir haktır. Ancak, bazı durumlarda, çalışanların izin kullanmaları veya çalışamamalarına rağmen, bu sürelerin yıllık izin hesabında çalışılmış gibi sayılması mümkündür. İş Kanunu’na göre, belirli şartlar altında çalışılmayan günler, yıllık ücretli izin süresi hesaplanırken çalışılmış gibi kabul edilir. Aşağıda, bu hallerin ayrıntıları verilmiştir.

1. İşçinin Kazası veya Hastalığı

İşçinin uğradığı bir kaza veya tutulduğu hastalık nedeniyle işine gidemediği günler, yıllık izin hesaplamasında çalışılmış gibi sayılır. Ancak, bu sürenin 25. maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde belirtilen süreden fazla olması halinde, fazla süre dikkate alınmaz.

2. Kadın İşçilerin Doğum İzni

Kadın işçiler, 74. madde gereği doğumdan önce ve sonra çalıştırılmadıkları günler için yıllık izin hakkı elde eder. Bu süre de çalışılmış gibi sayılır ve yıllık izin süresine eklenir.

3. Askerlik Hizmeti Dışı Ödevlendirme

İşçinin muvazzaf askerlik hizmeti dışında, manevra veya herhangi bir kanun nedeniyle ödevlendirilmesi durumunda, işine gidemediği günler de yıllık izin hesabında çalışılmış gibi kabul edilir. Ancak, bu sürenin yılda 90 günden fazla olması halinde, fazla süre dikkate alınmaz.

4. Zorlayıcı Sebeplerle İşin Tatil Edilmesi

Çalışmakta olan işyerinde zorlayıcı sebepler nedeniyle işin aralıksız bir haftadan fazla süreyle tatil edilmesi durumunda, işçinin çalışmadan geçirdiği zamanın onbeş günü, işçinin yeniden işe başlaması şartıyla çalışılmış gibi sayılır.

5. 66. Maddede Belirtilen Zamanlar

İş Kanunu’nun 66. maddesinde belirtilen durumlar da, yıllık izin hesaplamasında çalışılmış gibi kabul edilir.

6. Hafta Tatili ve Ulusal Bayramlar

Hafta tatili, ulusal bayramlar ve genel tatil günleri de, işçinin yıllık ücretli izin hakkına dahil edilen çalışılmayan günlerdir. Bu süreler, yıllık izin süresi hesaplamasında dikkate alınmaz.

7. Röntgen Muayenehanelerinde Çalışanlara Verilen İzinler

3153 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan yönetmelik uyarınca, röntgen muayenehanelerinde çalışan işçilere pazardan başka verilen yarım günlük izinler de yıllık izin hesaplamasında çalışılmış gibi sayılır.

8. Arabuluculuk ve Hakem Kurullarına Katılma

İşçiler, arabuluculuk toplantılarına, hakem kurullarına katıldıkları veya bu kurullarda işçi temsilciliği yaptıkları, çalışma hayatı ile ilgili mevzuat kapsamında kurulan meclis, kurul, komisyon ve toplantılara katıldıkları günlerde de yıllık izin hakları kapsamında çalışılmış gibi sayılacaklardır. Ayrıca, işçi veya sendika temsilcisi olarak uluslararası kurullara katılmaları da bu kapsama girer.

9. Ek 2. Maddede Sayılan İzinler

4 Nisan 2015 tarihli düzenlemeyle, Ek 2. maddede yer alan bazı izin süreleri de yıllık ücretli izin hesaplamasında çalışılmış gibi sayılmaktadır.

10. İşveren Tarafından Verilen Diğer İzinler

İşveren tarafından verilen diğer izinler ve 65. maddedeki kısa çalışma süreleri de yıllık izin hesabında çalışılmış gibi sayılacak süreler arasında yer almaktadır.

11. Yıllık Ücretli İzin Süresi

Son olarak, işveren tarafından işçiye verilen yıllık ücretli izin süresi de çalışılmış gibi sayılır. Bu izin süresi, işçinin yıllık izin hakkını doğrudan etkileyen bir unsurdur ve yıllık izin hesabında göz önünde bulundurulur.

Sonuç olarak, yıllık ücretli izin hakkı, hem işçilerin dinlenme hakkını koruyan hem de çeşitli zorlayıcı sebepler nedeniyle işçi tarafından kullanılamayan günlerin, yıllık izin süresi hesaplamasında dikkate alınmasını sağlayan bir düzenlemedir. Bu düzenleme, işçilerin haklarını güvence altına alırken, aynı zamanda iş yerlerindeki çeşitli aksaklıkların ve zorunlu sebeplerin de göz önünde bulundurulmasını sağlar.